Κάποτε, λέει μία ιστορία, δυο ταξιδιώτες καθώς πεζοπορούσαν κοίταζαν με αγωνία δεξιά και αριστερά μήπως και συναντήσουν καμία πηγή. Η δίψα τους είχε σφίξει υπερβολικά.
Τέλος συνάντησαν μία κρύα βρύση κάτω από ένα θεόρατο πλάτανο. Εκεί ξαπόστασαν, δροσίστηκαν, τσίμπησαν κάτι και ανανεώθηκαν.
Απολαμβάνοντας για λίγο τη σκιά, αφού απαλλάχθηκαν από την πείνα και τη δίψα, το έριξαν στη φιλοσοφία.
«Κοίταξε, λέει ο ένας, πόσο μεγάλος είναι αυτός ο πλάτανος. Αλλά δες πόσο μικρούς καρπούς έχει. Μου φαίνεται πως δεν τα ‘φτιαξε καλά ο Θεός. Έπρεπε ανάλογα με το μέγεθος του δένδρου να ‘φτιαχνε και τους καρπούς. Έτσι θα υπήρχε αρμονία»!
Μετά από λίγο όμως έτυχε να φυσήξει δυνατός άνεμος, με αποτέλεσμα ένας καρπός να κοπεί από το δένδρο και να του ‘ρθει συστημένος στο κεφάλι!
«Πάρε ένα μάθημα, του λέει ο άλλος. Μάθε πως ο Θεός όλα τα δημιούργησε πολύ σοφά. Αν τα ‘φτιαχνε όπως νόμιζες εσύ, αν ο καρπός του πλάτανου ήταν μεγάλος σαν κολοκύθι, τώρα θα ήσουν νεκρός»!
Ύστερα από αυτό ο πρώτος δεν τόλμησε άλλη φορά να κατακρίνει τη Δημιουργία.
Πράγματι, αγαπητέ, αν εξετάσεις θα διαπιστώσεις ότι όλα τα πελώρια δένδρα φέρουν μικρούς καρπούς. Δεν πρέπει να το δούμε σαν γεγονός τυχαίο, αλλά σαν έργο της θεϊκής Πρόνοιας.
Αναφέρεται στην Αγία Γραφή ότι μετά τη δημιουργία των φυτών και των ζώων πλάσθηκε ο άνθρωπος. (Την ίδια σειρά δέχεται και η επιστήμη). Και διαμορφώθηκαν τέτοιες μελετημένες καταστάσεις στον φυτικό και ζωικό κόσμο, ώστε να διευκολύνεται η ζωή του ανθρώπου.
Για σκέψου, ο κουρασμένος άνθρωπος να στέκεται να ξεκουραστεί στη σκιά μιας βελανιδιάς ή ενός κέδρου ή μιας λεύκας ή ενός ευκαλύπτου, και να είχαν αυτά τα δένδρα καρπούς μεγάλους σαν το κυδώνι ή το πεπόνι ή το καρπούζι! Ούτε που θα αποτολμούσε να πλησιάσει σε τέτοια σκιά! Άφησε δε και το άλλο, ότι τα κλωνάρια των δένδρων θα έσπαζαν από τέτοια βάρη…
Τα ψηλά λοιπόν δένδρα έχουν μικρούς καρπούς. Αν τύχει και κάποιο έχει μεγάλους, τότε αυτοί θα είναι τόσο σφιχτοδεμένοι επάνω στο δένδρο, ώστε δεν υπάρχει περίπτωση να πέσουν. Σαν παράδειγμα φέρνουμε τα κουκουνάρια στα πεύκα και στα έλατα.
Αξιοπρόσεκτο είναι και το γεγονός, ότι και τα δένδρα που παράγουν καρπούς χρήσιμους στη διατροφή τού ανθρώπου, δεν αποκτούν μεγάλα ύψη. Αντίθετα είναι μικρά στο ανάστημα, ώστε να μπορούμε να πλησιάσουμε τα ωραία τους φρούτα. Αυτό βέβαια δείχνει την αγάπη τού Δημιουργού προς τον άνθρωπο.
Ας φαντασθούμε προς στιγμή, ότι η βερικοκιά είχε το ύψος και το σχήμα του κυπαρισσιού. Θα χρειάζονταν ειδικές σκαλωσιές για να μπορούσαμε να μαζεύουμε τους καρπούς. Περισσότερος ο κόπος και ο κίνδυνος, και λιγότερη η απολαβή. Ή ας υποθέσουμε ότι η μηλιά υψωνόταν σαν τον ευκάλυπτο. Θα ήταν τα μήλα της δώρο άδωρο. Ή η αχλαδιά ακολουθούσε στο μέγεθος τη βελανιδιά. Μόνο τα πουλιά θ’ απολάμβαναν τ’ αχλάδια της.
Αν τύχει κάποιο καρποφόρο δένδρο ν’ ανεβαίνει προς τα ύψη, τότε θα παράγει καρπούς με σκληρά περιβλήματα, οπότε μόλις ωριμάσουν και πέσουν κάτω από το δένδρο, δεν διατρέχουν κίνδυνο να χαλάσουν από το χτύπημα, και να πολτοποιηθούν, όπως θα το πάθαινε λ.χ. ένα αχλάδι.
Στην πατρίδα μου, σ’ ένα χωριό της Φωκίδος, κατά μήκος του μικρού ποταμού υπάρχουν πολύ υψηλές καρυδιές, αλλά αυτό δεν θυμάμαι να δημιούργησε ποτέ κανένα πρόβλημα. Τα καρύδια είτε μόνα τους πέσουν κάτω είτε χτυπημένα από ειδική μακριά βέργα (την «τέμπλα» ή τον «λούρο») δεν παθαίνουν τίποτε. Προστατεύονται από δύο ειδών περιβλήματα. Το ίδιο ισχύει και για τις αμυγδαλιές και τις καστανιές κλπ.
Η πανθαύμαστη Πρόνοια έχει διευθετήσει χρήσιμα και τον χρόνο της καρποφορίας των δένδρων.
Θα μπορούσαν κάλλιστα να καρποφορούν όλα ένα μήνα, π.χ. τον Ιούλιο, και να τελείωνε η υπόθεση! Αυτό όμως θα σήμαινε ότι τους άλλους μήνες θα μας έλειπαν τα φρούτα. Εκτός αυτού θα δυσκολευόμασταν και στη συλλογή τους.
Επίσης και στην κατανάλωσή τους, γιατί θα έμοιαζε το πράγμα σαν μία νοικοκυρά να παρέθετε στο τραπέζι σωρηδόν σε μία δόση φαγητά, ποτά, τυριά, γλυκίσματα, ό,τι είχε και δεν είχε!
Τώρα όμως δεν συμβαίνουν τέτοια παρατράγουδα, γιατί ωριμάζουν τους καρπούς τους σταδιακά. Πρώτα βγαίνουν τα κεράσια, τα κορόμηλα, οι φράουλες, έπειτα τα βερίκοκα, τα ροδάκινα, τα μούσμουλα, κατόπιν τα σύκα, τα πεπόνια, τα καρπούζια. Και στο τέλος τα μήλα, τα κυδώνια, τα κάστανα, τα σταφύλια, τα ρόδια. Και καθώς έρχεται ο χειμώνας αφθονούν τα πορτοκάλια, τα μανταρίνια και τα παρόμοια.
Παράλληλα υπάρχει η δυνατότητα, ορισμένοι καρποί να αντέχουν για αρκετούς μήνες μετά τη συγκομιδή τους. Δεν εννοούμε μόνο τους ξηρούς καρπούς (αμύγδαλα, καρύδια, φιστίκια, φουντούκια…), αλλά και ορισμένες ποικιλίες από τα μήλα, τα σταφύλια, τα κυδώνια κλπ. Επίσης μία άλλη κατηγορία φρούτων μπορεί να διατηρηθεί με το σύστημα της αποξήρανσης, όπως τα βερίκοκα, τα δαμάσκηνα, διάφορα είδη σταφυλιού κ.α. Βέβαια η σύγχρονη τεχνολογία έχει δώσει άλλες διαστάσεις σ’ όλη αυτή την υπόθεση.
Κάτι ανάλογο παρατηρούμε και στα λαχανικά. Έχει κανονισθεί άλλα να βγαίνουν το καλοκαίρι, όπως τα κολοκύθια, οι ντομάτες, οι μελιτζάνες, οι πιπεριές, και άλλα τον χειμώνα, όπως το λάχανο, τα παντζάρια, τα μαρούλια, τα ραδίκια, τα σπανάκια, τα καρότα. Παντού συναντούμε κανονισμούς και τακτοποιήσεις που δείχνουν θαυμαστή προνοητικότητα.
Ας επισημάνουμε ακόμη ότι στην ακμή του καλοκαιριού παράγονται φρούτα και λαχανικά με μεγάλη ποσότητα νερού, για να μας ανακουφίζουν από τον καύσωνα.
Αυτό το βλέπουμε στην ντομάτα, στο αχλάδι, στο πεπόνι, και προ παντός στο καρπούζι/που περιέχει πάνω από 90% νερό. Ενώ τους χειμερινούς μήνες έχουμε φρούτα και λαχανικά με ουσίες χρήσιμες στον οργανισμό μας για την αντιμετώπιση του ψύχους. Το πορτοκάλι λ.χ. (και τα άλλα εσπεριδοειδή) περιέχει τη βιταμίνη C, ειδική για την καταπολέμηση του κρύου. Επίσης και οι ξηροί καρποί, που μπορούν να καταναλωθούν τον χειμώνα χαρακτηρίζονται από πλούσια θρεπτικά και θερμαντικά συστατικά. Όλα έχουν ρυθμισθεί έξοχα από τη μεγάλη Αγάπη.
Παρατηρώντας τις σχέσεις μεταξύ φύλλων και καρπών, θα δούμε και εκεί τον θεϊκό δάκτυλο. Όταν οι καρποί είναι απαλοί και μαλακοί, προστατεύονται από μεγάλα και παχιά φύλλα. Παράδειγμα η συκιά, η μουριά, η μουσμουλιά. Όταν όμως είναι σκληροί ή προστατευμένοι με περίβλημα, δεν τους χρειάζονται τέτοια φύλλα. Η ροδιά επί παραδείγματι έχει μικρά και λεπτά φυλλαράκια. Το ίδιο και η γκορτσιά, το πεύκο, το έλατο κλπ.
Αν τυχόν κάποιο δένδρο έχει μεγάλα και παχιά φύλλα, χωρίς να είναι απαλοί οι καρποί του, τότε θα διαπιστώσουμε ότι τα φύλλα θα παίζουν κάποιο άλλο χρήσιμο ρόλο. Π.χ. τα φύλλα της πορτοκαλιάς και της λεμονιάς προστατεύουν τους καρπούς από το κρύο.
Στα φύλλα τού αμπελιού διακρίνουμε και σχισμές. Δεν είναι τυχαίες. Πρέπει να περνούν από εκεί οι ηλιακές ακτίνες, για να ωριμάζουν τα σταφύλια.
Θα πρέπει να πούμε κάτι και για τους σπόρους των φυτών. Όπως και να τους ρίξει ο γεωργός στο χωράφι, ο βλαστός πηγαίνει προς τα πάνω και οι ρίζες ακολουθώντας τη διεύθυνση της βαρύτητας προς τα κάτω. Το φαινόμενο ονομάζεται γεωτροπισμός. Αν δεν συνέβαινε αυτό, αλλοίμονο στους γεωργούς! Θα έπρεπε να τοποθετούν έναν – έναν τους σπόρους μέσα στο χώμα, με το μέρος απ’ όπου θα έβγαινε η ρίζα προς τα κάτω. Το φαινόμενο αυτό τού γεωτροπισμού το έχουν χαρακτηρίσει «πραγματικό μυστήριο».
Θα προσθέταμε «μυστήριο της θείας Πρόνοιας».
+Αρχιμ. Δανιήλ Γούβαλη