Η Νοτιοδυτική Ελλάδα στις 10 Μαΐου, εορτάζει πανηγυρικά την ημέρα μετακομιδής του ιερού Λειψάνου του Αγίου Νικολάου από τα Μύρα της Λυκίας
προς το Μπάρι της Ιταλίας, με πέρασμα από την Ζάκυνθο την Ηλεία και την Αχαΐα 
Η κεντρική αυτή γιορτή Αχαιών - Ηλείων γίνεται στα Σπάτα του Δήμου Λαρισσού Αχαΐας, που υπάγεται όμως εκκλησιαστικά στη Μητρόπολη Ηλείας.
Η Ιερά μονή Αγίου Νικολάου (Σπάτα) Βρίσκεται στο 17ο χλμ. ανατολικά της Βάρδας και 1.500 μέτρα από το Χωρίο Σπάτα. Κείται σε υψόμετρο περίπου 400 μέτρων σε μια μαγευτική τοποθεσία, ανάμεσα στις καταπράσινες κορυφές Αϊ-Λιά, Ρουπακιά και Γαρίζα.
Η Ιερά μονή Αγίου Νικολάου (Σπάτα) Βρίσκεται στο 17ο χλμ. ανατολικά της Βάρδας και 1.500 μέτρα από το Χωρίο Σπάτα. Κείται σε υψόμετρο περίπου 400 μέτρων σε μια μαγευτική τοποθεσία, ανάμεσα στις καταπράσινες κορυφές Αϊ-Λιά, Ρουπακιά και Γαρίζα.
Η Μονή εορτάζει τρεις φορές το χρόνο. Στις 6 Δεκεμβρίου ημέρα μνήμης του αγίου. Την 10ην Μαΐου ιδιαίτερα και πιο πανηγυρικά, ημέρα μετακομιδής του ιερού Λειψάνου του Αγίου Νικολάου από τα Μύρα της Λυκίας προς το Μπάρι της Ιταλίας. Και κατά την εορτή της Αγίας Πεντηκοστής.
Με αφορμή την εύρεση θαυματουργής εικόνας, που η παράδοση την τοποθετεί στα χρόνια της Εικονομαχίας, χτίστηκε εκκλησάκι για τους προσκυνητές στις αρχές του 19ου αιώνα και αργότερα (το 1875) άλλο μεγαλύτερο στη θέση του. Εκεί, πριν από λίγα χρόνια, λειτουργούσε Ορφανοτροφείο.
Δύο εκδοχές υπάρχουν για την εύρεση της εικόνας. Η πρώτη είναι ότι η εικόνα ευρέθη από κάποιο βοσκό ο οποίος ακολουθώντας ένα του ζώο τον οδήγησε στην πηγή, του Αγίου απ’ την οποία αυτό έπινε νερό. Η δεύτερη ότι, άλλοι βοσκοί που είχαν τα ζώα τους στο απέναντι της Μονής βουνό είδαν μια λάμψη, η πορεία της οποίας απ’ τη Δύση προς την Ανατολή τερμάτιζε στο μέρος όπου σήμερα βρίσκεται η Μονή. Κατόπιν έρευνας βρήκαν την Αγία εικόνα.
Η Μονή αποτελείται από τρία κτιριακά συγκροτήματα το παλαιότερο είναι ο Ναός, το μικρό αρχονταρίκι, η τράπεζα, παλαιοί μικροί ξενώνες κτλ. Το δεύτερο είναι κτίριο του ορφανοτροφείου της Μονής, και το τρίτο Ξενώνες και αίθουσα φιλοξενίας.
Τα μαρτυρούμενα θαύματα του Αγίου είναι πάμπολα γι’ αυτό και κατά τας πανηγύρεις του η Μονή κατακλύζεται από πλήθος προσκυνητών από την Ηλεία και την Αχαϊα κυρίως αλλά και από πολλά μέρη της Ελλάδος.
Σύμφωνα με την πατροπαράδοτη ευλαβική συνήθεια Αχαιών και Ηλείων, πλείστοι όσοι οδοιπόροι κατευθύνονται στα Σπάτα του Δήμου Λαρισσού, όπου υπάρχει το προσκύνημα του Αγίου Νικολάου,
Εκεί συγκεντρώνονται όλοι αυτοί οι άνθρωποι (και όχι μόνον αυτοί), οι οποίοι οδοιπορούν πάμπολλα χιλιόμετρα, για να συμμετάσχουν στη μεγάλη αναστάσιμη και ανοιξιάτικη αυτή εορτή τους! Είναι όντως αξιοθαύμαστοι!
