«Συναχθήσεται έμπροσθεν αυτού πάντα τα έθνη»
Ευαγγέλιο-Απόστολος, σχολιασμός
Εὐαγγέλιον: (Ματθ. κε΄ 31-46)
Eἶπεν ὁ Κύριος· ὅταν ἔλθῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ καὶ πάντες οἱ ἅγιοι ἄγγελοι μετ᾿ αὐτοῦ, τότε καθίσει ἐπὶ θρόνου δόξης αὐτοῦ, καὶ συναχθήσεται ἔμπροσθεν αὐτοῦ πάντα τὰ ἔθνη, καὶ ἀφοριεῖ αὐτοὺς ἀπ᾿ ἀλλήλων ὥσπερ ὁ ποιμὴν ἀφορίζει τὰ πρόβατα ἀπὸ τῶν ἐρίφων, καὶ στήσει τὰ μὲν πρόβατα ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ, τὰ δὲ ἐρίφια ἐξ εὐωνύμων. τότε ἐρεῖ ὁ βασιλεὺς τοῖς ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ· δεῦτε οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός μου, κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν βασιλείαν ἀπὸ καταβολῆς κόσμου. ἐπείνασα γάρ, καὶ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, ἐδίψησα, καὶ ἐποτίσατέ με, ξένος ἤμην, καὶ συνηγάγετέ με, γυμνός, καὶ περιεβάλετέ με, ἠσθένησα, καὶ ἐπεσκέψασθέ με, ἐν φυλακῇ ἤμην, καὶ ἤλθετε πρός με. τότε ἀποκριθήσονται αὐτῷ οἱ δίκαιοι λέγοντες· κύριε, πότε σε εἴδομεν πεινῶντα καὶ ἐθρέψαμεν, ἢ διψῶντα καὶ ἐποτίσαμεν; πότε δέ σε εἴδομεν ξένον καὶ συνηγάγομεν, ἢ γυμνὸν καὶ περιεβάλομεν; πότε δέ σε εἴδομεν ἀσθενῆ ἢ ἐν φυλακῇ, καὶ ἤλθομεν πρός σε; καὶ ἀποκριθεὶς ὁ βασιλεὺς ἐρεῖ αὐτοῖς· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐφ᾿ ὅσον ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶ ἐποιήσατε. τότε ἐρεῖ καὶ τοῖς ἐξ εὐωνύμων· πορεύεσθε ἀπ᾿ ἐμοῦ οἱ κατηραμένοι εἰς τὸ πῦρ τὸ αἰώνιον τὸ ἡτοιμασμένον τῷ διαβόλῳ καὶ τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ. ἐπείνασα γάρ, καὶ οὐκ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, ἐδίψησα, καὶ οὐκ ἐποτίσατέ με, ξένος ἤμην, καὶ οὐ συνηγάγετέ με, γυμνός, καὶ οὐ περιεβάλετέ με, ἀσθενὴς καὶ ἐν φυλακῇ, καὶ οὐκ ἐπεσκέψασθέ με. τότε ἀποκριθήσονται αὐτῷ καὶ αὐτοὶ λέγοντες· κύριε, πότε σε εἴδομεν πεινῶντα ἢ διψῶντα ἢ ξένον ἢ γυμνὸν ἢ ἀσθενῆ ἢ ἐν φυλακῇ, καὶ οὐ διηκονήσαμέν σοι; τότε ἀποκριθήσεται αὐτοῖς λέγων· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐφ᾿ ὅσον οὐκ ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἐλαχίστων, οὐδὲ ἐμοὶ ἐποιήσατε. καὶ ἀπελεύσονται οὗτοι εἰς κόλασιν αἰώνιον, οἱ δὲ δίκαιοι εἰς ζωὴν αἰώνιον.
Ἡ φοβερά ἡμέρα τῆς Κρίσεως
«Συναχθήσεται ἔμπροσθεν αὐτοῦ πάντα τὰ ἔθνη»
Τὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα φωτίζει τὸ τέλος τῆς ἱστορίας τοῦ κόσμου. Ἀκούσαμε ὅτι θὰ ξαναέλθει ὁ Κύριος μαζὶ μὲ ὅλους τοὺς ἀγγέλους Του καὶ θὰ καθίσει σὲ θρόνο ἔνδοξο. Θὰ συγκεντρωθοῦν μπροστά Του γιὰ νὰ κριθοῦν «πάντα τὰ ἔθνη», οἱ ἄνθρωποι ὅλων τῶν γενεῶν. Μιὰ συνάθροιση ἀσύλληπτη στὸ μέγεθός της – τρισεκατομμύρια ἀνθρώπων! Μιὰ ἡμέρα συγκλονιστική: ἡμέρα κατὰ τὴν ὁποία ὁ Θεὸς θὰ ἀποδώσει στὸν καθένα κατὰ τὰ ἔργα του. Ἂς δοῦμε πολὺ σύντομα τί σημαίνει γιὰ τὴ ζωή μας τὸ μοναδικὸ αὐτὸ γεγονός.
1. Θὰ κριθοῦμε μὲ αἰώνιες συνέπειες
Ἐκείνη τὴ φοβερὴ ἡμέρα θὰ σταθεῖ ὁ καθένας μας ἐνώπιον τοῦ φρικτοῦ κριτηρίου καὶ θὰ κριθεῖ γιὰ τὴ ζωή του μὲ κάθε λεπτομέρεια – γιὰ τὶς πράξεις, τὰ λόγια, τὶς σκέψεις του! Ὁ Κριτὴς δὲν θὰ εἶναι δυνατὸν νὰ ἐξαπατηθεῖ, οὔτε νὰ δωροδοκηθεῖ, διότι εἶναι ὁ καρδιογνώστης Θεός. Καὶ ἡ ἀπόφαση θὰ εἶναι ἢ νὰ κληρονομήσουμε τὴ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἢ νὰ ἀποπεμφθοῦμε στὴν αἰώνια Κόλαση· ἢ ἀπόλυτη εὐτυχία κοντὰ στὸ Θεὸ ἢ ἀπερίγραπτη δυστυχία μακριά Του! Ἀπόφαση ποὺ δὲν θὰ μπορεῖ νὰ ἀκυρωθεῖ, ἀλλὰ θὰ ἰσχύει στοὺς αἰῶνες!
Τί σημαίνει αὐτὸ γιὰ μᾶς; Σημαίνει ὅτι κάθε ἐπιλογή μας ἔχει ἀντίκτυπο στὴν αἰωνιότητα· μᾶς φέρνει πιὸ κοντὰ ἢ στὴ σωτηρία ἢ στὴν ἀπώλεια. Ἑπομένως ὀφείλουμε νὰ βάλουμε σὲ δεύτερη μοίρα ὅλους τοὺς ἐγκόσμιους στόχους μας καὶ νὰ μᾶς ἀπασχολήσει περισσότερο ἀπὸ ὅλα ἡ σωτηρία τῆς ψυχῆς μας. Δὲν ἐπιτρέπεται ὡς πιστοὶ Χριστιανοὶ νὰ ζοῦμε χαλαρὰ καὶ ἐπιπόλαια, οὔτε νὰ παίζουμε μὲ τὴν ἁμαρτία· ἀλλὰ στὸ σύντομο χρόνο τῆς ζωῆς μας νὰ φροντίζουμε γιὰ τὴν καλὴ ἀπολογία μας στὸ φοβερὸ βῆμα τοῦ Χριστοῦ. Νὰ ἀγωνιζόμαστε. Νὰ μετανοοῦμε. Νὰ καθαριζόμαστε ἀπὸ τὴν ἁμαρτία.
Τί σημαίνει αὐτὸ γιὰ μᾶς; Σημαίνει ὅτι κάθε ἐπιλογή μας ἔχει ἀντίκτυπο στὴν αἰωνιότητα· μᾶς φέρνει πιὸ κοντὰ ἢ στὴ σωτηρία ἢ στὴν ἀπώλεια. Ἑπομένως ὀφείλουμε νὰ βάλουμε σὲ δεύτερη μοίρα ὅλους τοὺς ἐγκόσμιους στόχους μας καὶ νὰ μᾶς ἀπασχολήσει περισσότερο ἀπὸ ὅλα ἡ σωτηρία τῆς ψυχῆς μας. Δὲν ἐπιτρέπεται ὡς πιστοὶ Χριστιανοὶ νὰ ζοῦμε χαλαρὰ καὶ ἐπιπόλαια, οὔτε νὰ παίζουμε μὲ τὴν ἁμαρτία· ἀλλὰ στὸ σύντομο χρόνο τῆς ζωῆς μας νὰ φροντίζουμε γιὰ τὴν καλὴ ἀπολογία μας στὸ φοβερὸ βῆμα τοῦ Χριστοῦ. Νὰ ἀγωνιζόμαστε. Νὰ μετανοοῦμε. Νὰ καθαριζόμαστε ἀπὸ τὴν ἁμαρτία.
2. Θὰ κριθοῦμε καὶ γιὰ τὶς παραλείψεις μας
Ἀκούσαμε ἐπίσης ὅτι ὅσους ἀπέπεμψε ὁ Κύριος στὴν αἰώνια Κόλαση, τοὺς ἀπέπεμψε ὄχι διότι ἔκλεψαν ἢ σκότωσαν, ἀλλὰ διότι δὲν ἔδειξαν ἀγάπη στοὺς συνανθρώπους τους ποὺ βρίσκονταν σὲ ἀνάγκη. Δηλαδὴ ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ δὲν μᾶς ἐπιβαρύνουν μόνο οἱ ἁμαρτίες μας ἀλλὰ καὶ οἱ παραλείψεις μας. Εἴμαστε ἔνοχοι ὄχι μόνο ὅταν κάνουμε τὸ κακό, ἀλλὰ καὶ ὅταν παραλείπουμε νὰ κάνουμε τὸ καλό.
Συνεπῶς δὲν ἀρκεῖ γιὰ τὴ σωτηρία μας νὰ ἀποφεύγουμε τὴν ἁμαρτία. Ἀλλὰ πρέπει καὶ νὰ καλλιεργοῦμε τὴν ἀρετή, καὶ ἰδιαιτέρως τὴν ἀγάπη. Νὰ μὴν παραμελοῦμε τὴν ἐλεημοσύνη. Νὰ δείχνουμε ἀγάπη στοὺς δυστυχισμένους. Νὰ τοὺς σπλαχνιζόμαστε καὶ νὰ τοὺς συμπαραστεκόμαστε ὅσο μποροῦμε.
Συνεπῶς δὲν ἀρκεῖ γιὰ τὴ σωτηρία μας νὰ ἀποφεύγουμε τὴν ἁμαρτία. Ἀλλὰ πρέπει καὶ νὰ καλλιεργοῦμε τὴν ἀρετή, καὶ ἰδιαιτέρως τὴν ἀγάπη. Νὰ μὴν παραμελοῦμε τὴν ἐλεημοσύνη. Νὰ δείχνουμε ἀγάπη στοὺς δυστυχισμένους. Νὰ τοὺς σπλαχνιζόμαστε καὶ νὰ τοὺς συμπαραστεκόμαστε ὅσο μποροῦμε.
3. Στὸ πρόσωπο τοῦ πλησίον νὰ βλέπουμε τὸν Χριστὸ
Εἶπε ὁ Κύριος στοὺς ἐκ δεξιῶν Του: «Ἐφ᾿ ὅσον ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶ ἐποιήσατε»· καὶ στοὺς ἐξ εὐωνύμων Του: «Ἐφ᾿ ὅσον οὐκ ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἐλαχίστων, οὐδὲ ἐμοὶ ἐποιήσατε». Αὐτὸ σημαίνει πὼς ὅ,τι κάνουμε στὸ συνάνθρωπό μας, εἶναι σὰν νὰ τὸ κάνουμε στὸν ἴδιο τὸν Χριστό – ἔτσι τὸ θεωρεῖ ὁ Ἴδιος – καὶ ἀναλόγως θὰ ἀνταποδώσει εὐλογία ἢ ἀποδοκιμασία.
«Εἶδες τὸν ἀδελφόν σου; Εἶδες Κύριον τὸν Θεόν σου», διδάσκουν οἱ ἅγιοι Πατέρες. Στὸ πρόσωπο τοῦ συνανθρώπου μας, τοῦ ὁποιουδήποτε συνανθρώπου μας, νὰ βλέπουμε τὸν Χριστό. Διότι εἶναι κατ᾿ εἰκόνα Θεοῦ πλασμένος· διότι γι᾿ αὐτὸν ἔχυσε τὸ Αἷμα Του ὁ Κύριος ἐπάνω στὸ Σταυρό. Ἡ ἀπόσταση ποὺ μᾶς χωρίζει ἀπὸ τὸν συνάνθρωπό μας, μᾶς χωρίζει ἀπὸ τὸν Χριστό, ὅπως κι ἂν ὀνομάζεται αὐτὴ ἡ ἀπόσταση: κατάκριση, θυμός, μνησικακία, ἀντιπάθεια, ἀδιαφορία. Καὶ ἀντίστροφα, ἡ ἀγάπη πρὸς τὸν ἀδελφὸ εἶναι ἀγάπη πρὸς τὸν Χριστό.
Αὐτὸ ἐξάλλου εἶναι ὁ Παράδεισος: νὰ ἀγαποῦμε ὅλους τοὺς ἀνθρώπους στὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ. Νὰ χαιρόμαστε μὲ τὴ χαρά τους καὶ νὰ λυπούμαστε μὲ τὴ λύπη τους· ὅπως τὸ ἔπραξαν ὅλοι οἱ Ἅγιοι· ὅπως τὸ ἔπραξε ἡ ἁγία Φιλοθέη, ποὺ γιορτάζουμε σήμερα, ἡ ὁποία ἔδωσε ὅλα τὰ δικά της καὶ τὸν ἑαυτό της στὸ Θεὸ καὶ ἀφιερώθηκε στὴ διακονία τῶν ἄλλων.
«Εἶδες τὸν ἀδελφόν σου; Εἶδες Κύριον τὸν Θεόν σου», διδάσκουν οἱ ἅγιοι Πατέρες. Στὸ πρόσωπο τοῦ συνανθρώπου μας, τοῦ ὁποιουδήποτε συνανθρώπου μας, νὰ βλέπουμε τὸν Χριστό. Διότι εἶναι κατ᾿ εἰκόνα Θεοῦ πλασμένος· διότι γι᾿ αὐτὸν ἔχυσε τὸ Αἷμα Του ὁ Κύριος ἐπάνω στὸ Σταυρό. Ἡ ἀπόσταση ποὺ μᾶς χωρίζει ἀπὸ τὸν συνάνθρωπό μας, μᾶς χωρίζει ἀπὸ τὸν Χριστό, ὅπως κι ἂν ὀνομάζεται αὐτὴ ἡ ἀπόσταση: κατάκριση, θυμός, μνησικακία, ἀντιπάθεια, ἀδιαφορία. Καὶ ἀντίστροφα, ἡ ἀγάπη πρὸς τὸν ἀδελφὸ εἶναι ἀγάπη πρὸς τὸν Χριστό.
Αὐτὸ ἐξάλλου εἶναι ὁ Παράδεισος: νὰ ἀγαποῦμε ὅλους τοὺς ἀνθρώπους στὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ. Νὰ χαιρόμαστε μὲ τὴ χαρά τους καὶ νὰ λυπούμαστε μὲ τὴ λύπη τους· ὅπως τὸ ἔπραξαν ὅλοι οἱ Ἅγιοι· ὅπως τὸ ἔπραξε ἡ ἁγία Φιλοθέη, ποὺ γιορτάζουμε σήμερα, ἡ ὁποία ἔδωσε ὅλα τὰ δικά της καὶ τὸν ἑαυτό της στὸ Θεὸ καὶ ἀφιερώθηκε στὴ διακονία τῶν ἄλλων.
***
Τὸ Εὐαγγέλιο καὶ οἱ ὕμνοι τῆς σημερινῆς Κυριακῆς μᾶς παρουσιάζουν μὲ ἔντονο τρόπο τὴ φοβερὴ ἐκείνη ἡμέρα καὶ ἴσως μᾶς τρομάζουν. Ἡ ἀλήθεια ὅμως εἶναι ὅτι ἡ σημερινὴ Κυριακὴ εἶναι ἕνα δῶρο τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος δὲν θέλει νὰ χαθεῖ κανένας ἄνθρωπος, ἀλλὰ ὅλοι νὰ σωθοῦμε. Εἶναι ἕνα ξύπνημα ἀπὸ τὸν λήθαργο τῆς ραθυμίας καὶ τῆς φιλαυτίας μας, ἕνα κάλεσμα νὰ γίνουμε ὅλοι μας ἄνθρωποι ἐλέους καὶ ἀγάπης, γιὰ νὰ κληρονομήσουμε τὴν ὑπέροχη Βασιλεία, ποὺ μᾶς ἔχει ἑτοιμάσει ὁ πανάγαθος Θεός μας, Βασιλεία, ἀπερίγραπτης καὶ αἰώνιας εὐτυχίας.
Απόστολος: Α’ Κορ. η’ 8 – θ’ 2
Ἀδελφοί, βρῶμα ἡμᾶς οὐ παρίστησι τῷ Θεῷ· οὔτε γὰρ ἐὰν φάγωμεν περισσεύωμεν, οὔτε ἐὰν μὴ φάγωμεν ὑστερούμεθα. 9 βλέπετε δὲ μήπως ἡ ἐξουσία ὑμῶν αὕτη πρόσκομμα γένηται τοῖς ἀσθενοῦσιν. 10 ἐὰν γάρ τις ἴδῃ σε, τὸν ἔχοντα γνῶσιν, ἐν εἰδωλείῳ κατακείμενον, οὐχὶ ἡ συνείδησις αὐτοῦ ἀσθενοῦς ὄντος οἰκοδομηθήσεται εἰς τὸ τὰ εἰδωλόθυτα ἐσθίειν; 11 καὶ ἀπολεῖται ὁ ἀσθενῶν ἀδελφὸς ἐπὶ τῇ σῇ γνώσει, δι᾿ ὃν Χριστὸς ἀπέθανεν. 12 οὕτω δὲ ἁμαρτάνοντες εἰς τοὺς ἀδελφοὺς καὶ τύπτοντες αὐτῶν τὴν συνείδησιν ἀσθενοῦσαν εἰς Χριστὸν ἁμαρτάνετε. 13 διόπερ εἰ βρῶμα σκανδαλίζει τὸν ἀδελφόν μου, οὐ μὴ φάγω κρέα εἰς τὸν αἰῶνα, ἵνα μὴ τὸν ἀδελφόν μου σκανδαλίσω. Οὐκ εἰμὶ ἀπόστολος; οὐκ εἰμὶ ἐλεύθερος; οὐχὶ Ἰησοῦν Χριστὸν τὸν Κύριον ἡμῶν ἑώρακα; οὐ τὸ ἔργον μου ὑμεῖς ἐστε ἐν Κυρίῳ; 2 εἰ ἄλλοις οὐκ εἰμὶ ἀπόστολος, ἀλλά γε ὑμῖν εἰμι· ἡ γὰρ σφραγὶς τῆς ἐμῆς ἀποστολῆς ὑμεῖς ἐστε ἐν Κυρίῳ.
Τα ειδωλόθυτα της Κορίνθου
Στην Κόρινθο οι πιστοί ήταν διχασμένοι για ένα θέμα που νόμιζαν ότι ήταν πολύ σημαντικό για τη ζωή τους. Ήταν το ζήτημα των ειδωλοθύτων. Άλλοι δηλαδή αγόραζαν από τα κρεοπωλεία κρέατα που προέρχονταν από ειδωλολατρικές θυσίες και τα έτρωγαν, επειδή πίστευαν ότι οι θεοί των ειδώλων ήταν ανύπαρκτοι. Άλλοι όμως, ευαίσθητοι συνειδησιακά, δεν τα έτρωγαν επειδή, τα θεωρούσαν ιερά. Ο απόστολος Παύλος λοιπόν ξεκαθαρίζει το ζήτημα και παίρνει αφορμή για να διδάξει γενικότερες αλήθειες.
Δεν είναι το φαγητό, λέει, που μας καθιστά ενάρετους. Διότι ούτε εάν φάμε προοδεύουμε στην αρετή, ούτε εάν δεν φάμε υστερούμε. Προσέχετε όμως, λέει, μήπως το δικαίωμα αυτό που έχετε να τρώτε απ’ όλα τα κρέατα, ακόμη κι από τα ειδωλόθυτα, γίνει αιτία να αμαρτήσουν οι αδελφοί σας που είναι αδύναμοι στην πίστη. Διότι, αν κανείς απ’ αυτούς σας δει να κάθεστε στο τραπέζι κάποιου ναού των ειδώλων, θα παρασυρθεί και θα τρώει ειδωλόθυτα νομίζοντας ότι τρώει κάτι ιερό. Κι έτσι σιγά-σιγά θα παρασυρθεί στην ειδωλολατρία εξαιτίας της δικής σας στάσεως και θα χάσει την ψυχή του. Αλλά για την σωτηρία του αδελφού σας αυτού ο Χριστός θυσίασε τη ζωή του.
Βέβαια το ζήτημα αυτό που θίγει ο απόστολος Παύλος δεν υφίσταται στην εποχή μας. Και ίσως νομίζουμε ότι δεν μας αφορά. Αν το προσεγγίσουμε όμως λίγο βαθύτερα, θα δούμε ότι πέρα από τα φαινόμενα, το όλο πρόβλημα της Κορίνθου αποκαλύπτει ένα διαχρονικό πρόβλημα των πιστών: ότι μέσα στην Εκκλησία δεν έχουμε όλοι οι πιστοί την ίδια συνείδηση, την ίδια καλλιέργεια, τις ίδιες εμπειρίες και δυνάμεις. Δεν είμαστε όλοι ίδιοι κι ούτε μπορούμε να γίνουμε. Έχουμε βέβαια όλοι τον ίδιο Κύριο, είμαστε μέλη της ίδιας Εκκλησίας, έχουμε όμως διαφορετικούς χαρακτήρες, διαφορετικούς τρόπους βιώσεως της εν Χριστώ ζωής. Πρέπει λοιπόν να βλέπουμε με κατανόηση τη διαφορετικότητα των άλλων. Μη βάζουμε ως κριτήριο πνευματικότητας τον εαυτό μας και μη απαιτούμε να γίνουν όλοι όπως είμαστε εμείς. Θα πρέπει όλοι μας να αποκτήσουμε τη μεγάλη αρετή της διακρίσεως. Να κατανοούμε όλους με αγάπη, ευαίσθητους και δυνατούς, αρχάριους και σταθερούς. Χωρίς να καταδικάζουμε κανένα και χωρίς να απαιτούμε τίποτε. Να ζούμε όπως μας καθοδηγεί ο Πνευματικός μας και να μην ασχολούμαστε με τους άλλους πιστούς, πώς ζουν, πώς συμπεριφέρονται, τι κάνουν.
Διάκριση αγάπης
Ο απόστολος Παύλος λοιπόν έρχεται και επεξηγεί και καθορίζει πόσο σοβαρό είναι το αμάρτημα του σκανδαλισμού των ασθενέστερων. Κάνετε πολύ μεγάλο αμάρτημα, λέει, με το οποίο βλάπτονται πολύ οι αδελφοί. Πληγώνετε σκληρά την ευαίσθητη συνείδησή τους. Αλλά συγχρόνως αμαρτάνετε και προς τον Χριστό, ο Οποίος πέθανε για να σώσει τους αδελφούς αυτούς. Γι’ αυτό λοιπόν, συνεχίζει, εάν αυτό που τρώω γίνεται αιτία σκανδάλου και αμαρτίας στον αδελφό μου, δεν θα φάω ποτέ οποιοδήποτε είδος κρεάτων, για να μη σκανδαλίσω τον αδελφό μου. Για τους αδύνατους αδελφούς έκανα και εξακολουθώ να κάνω θυσίες των δικαιωμάτων μου. Δεν είμαι Απόστολος έχοντας ίσα δικαιώματα με τους άλλους Αποστόλους; Και η σφραγίδα με την οποία πιστοποιείται επίσημα το αποστολικό μου αξίωμα, με τη χάρη του Κυρίου, είστε εσείς, τους οποίους οδήγησα στον Χριστό.
Ο απόστολος Παύλος στο δεύτερο αυτό τμήμα του ιερού αναγνώσματος μας λέει κάτι πολύ μεγάλο: ότι θα πρέπει για να την αγάπη των αδελφών μας να θυσιάζουμε ακόμη και νόμιμα δικαιώματά μας, προκειμένου να μη σκανδαλίζουμε τους ευαίσθητους αδελφούς μας. Να έχουμε δηλαδή διάκριση αγάπης. Και τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Ας αναφέρουμε παραδείγματα για να το κατανοήσουμε. Κάποιοι επειδή είναι άρρωστοι, έχουν οδηγία από τον γιατρό τους να μην τηρούν απολύτως την καθιερωμένη νηστεία αλλά να τρώνε κάποιες τροφές. Διάκριση αγάπης εκ μέρους τους σημαίνει να μην καταλύουν τη νηστεία σε δημόσιους χώρους, διότι ο άλλος δεν ξέρει ότι έχουν λόγους υγείας και τρώνε αρτύσιμες τροφές, και σκανδαλίζεται. Άλλοι πάλι έχουν δικαίωμα να οδηγήσουν κάποιον στο δικαστήριο για μια αδικία που τους έκανε. Δεν κάνουν όμως χρήση του δικαιώματός τους αυτούς για να μη σκανδαλίσουν όσους δεν ξέρουν την αδικία που υπέστησαν. Έχουν άλλοι οδηγία από τον Πνευματικό τους σε κάποιο συγκεκριμένο ζήτημα να ενεργούν διαφορετικά απ’ ό,τι οι άλλοι. Δεν πρέπει αυτό να το διατυμπανίζουν και να το προτείνουν ως κανόνα ζωής για όλους. Κι έτσι να πληγώνουν τις συνειδήσεις των άλλων.
Καθετί που κάνουμε να σκεφτόμαστε αν θα ωφελήσει τους γύρω μας, ακόμη κι όταν δεν είναι αμαρτωλό. Και να θυσιάζουμε, είπαμε, ακόμη και νόμιμα δικαιώματά μας σε θέματα καθημερινής ζωής και συμπεριφοράς, για την αγάπη των αδελφών μας. Για να μη σκανδαλισθούν οι αδελφοί μας. Αυτό είναι ύψος και πλάτος αγάπης. Αυτό έκανε ο θείος Παύλος, αυτό έκαναν όλοι οι άγιοι. Το ίδιο να κάνουμε κι εμείς.