Με τη σημερινή εορτή της Υπαπαντής του Κυρίου, η Εκκλησία μας κλείνει τον εορταστικό κύκλο της περιόδου των Χριστουγέννων. Έχουν περάσει σαράντα ημέρες από την Εορτή των Χριστουγέννων, όπου ο Υιός του Θεού, Γεννιέται εκ της Παρθένου Μαρίας ασπόρως, Σαρκώνεται, Λαμβάνει και την ανθρώπινη φύση, Γίνεται και Τέλειος Άνθρωπος για να μας Λυτρώσει από το προπατορικό αμάρτημα και δια του Σταυρικού Του θανάτου και της ενδόξου Αναστάσεως Του , να μας απαλλάξει από την εξουσία του διαβόλου και του θανάτου.
Η εορτή της Υπαπαντής είναι και Δεσποτική , διότι το τιμώμενο πρόσωπο είναι ο Κύριος μας, ο Θεάνθρωπος, ο Οποίος σαράντα ημερών βρέφος φανερώνοντας την άκρα ταπείνωση Του και την άκρα υπακοή Του προς το θέλημα του Θεού Πατρός για την εκπλήρωση του σχεδίου της θείας οικονομίας για τη σωτηρία μας, δέχεται να κρατηθεί στις αγκάλες του δικαίου Συμεώνος. Σεβόμενος το Μωσαïκό Νόμο που όριζε στις σαράντα ημέρες από τη γέννησή των παιδιών να τα αφιερώνουν οι γονείς τους στο Θεό. Έτσι, στις σαράντα ημέρες από την κατά Σάρκα Γέννηση του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού η Θεοτόκος προσφέρει τον Θεάνθρωπο στο Ιερό, Τον προυπαντά, Τον δέχεται ο πρεσβύτης Συμεών. Από το ρήμα υπό καί απαντώ, δηλαδή προυπαντώ, ονομάσθηκε η εορτή της Υπαπαντής.
Ο πρεσβύτης Συμεών ήταν ιερέας δίκαιος και ευσεβής, ο οποίος ανέμενε να δει το Μεσσία και μετά να φύγει από την επίγειο ζωή. Τελικά ένεκα της ευσεβούς και άμεπτου βιωτής του, η χάρις του Αγίου Πνεύματος τον αξίωσε να λάβει στις αγκάλες του τον Θεάνθρωπο, Τέλειο Θεό και Τέλειο Άνθρωπο, Υιό του Θεού, τον Σαρκωθέντα από το Άγιο Πνεύμα και Ενανθρωπήσαντα από την Παρθένο Μαρία Ιησού Χριστό. Διαχρονική είναι η φράση που είπε ο Συμεών, μόλις κράτησε το Νηπιάσαντα Κύριο « Νυν απολύεις τον δούλόν σου , δέσποτα, κατά το ρήμα σου εν ειρήνη, δηλαδή, τώρα, Κύριε μπορείς να αφήσεις το δούλο σου να πεθάνει ειρηνικά, όπως του υποσχέθηκες, γιατί τα μάτια μου είδαν το σωτήρα που ετοίμασες για όλους τους λαούς, φως που θα φωτίσει τα έθνη και θα δοξάσει το λαό σου τον Ισραήλ. Το «Νυν απολύεις τον δούλον σου Δέσποτα», το εκφωνεί ο ιερέας κάθε φορά στο τέλος της Ακολουθίας του Εσπερινού.
Η σημερινή εορτή είναι και θεομητορική, αφού η Παναγία μας, η Θεοτόκος Μαρία παραδίδει το Θείο Βρέφος στον πρεσβύτη Συμεών. Γεμάτη ταπείνωση προς το Θεό και Υιό Της, γεμάτη υπακοή προς το θέλημά του Τριαδικού Θεού να γίνει η καθέδρα του Βασιλέως Χριστού και γεμάτη σεμνότητα ακούει τους λόγους του Συμεώνος, ο οποίος τους ευλόγησε προφητεύοντας: Ιδού ούτος κείται εις πτώσιν και ανάστασιν πολλών εν τω Ισραήλ και εις σημείον αντιλεγόμενον. Αυτός θα γίνει αιτία να καταστραφούν ή να σωθούν πολλοί Ισραηλίτες, θα είναι σημείον αντιλεγόμενον. Πράγματι, πολλοί τον θαύμασαν για το κήρυγμά Του και τα θαύματά Του πιστεύοντας στο Λόγο Του και πολλοί τον αμφισβήτησαν, όπως οι θρησκευτικοί άρχοντες της εποχής, χάνοντας την ψυχή τους απομακρυνόμενοι από την Αληθινή Ζωή. Απευθυνόμενος προς την Παναγία, προφήτεψε «και σου δε αυτής την ψυχήν διελεύσεται ρομφαία»,δηλαδή ο πόνος για το παιδί θα διαπεράσει την καρδιά σου δίκοπο μαχαίρι προλέγοντας τη λύπη και το μητρικό πόνο της για τα Άχραντα Πάθη και τον Σταυρικό θάνατο Του Υιού και Θεού Της, αλλά και τη χαρά της για την ένδοξο Ανάσταση Του, η οποία έγινε αιτία για τη σωτηρία μας.
Στην παράδοση της Εκκλησίας μας έχει διατηρηθεί ο σαραντισμός των βρεφών. Όπως, ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός για να δείξει ότι όντως ως Θεός κατήλθε και Έγινε πραγματικός Άνθρωπος τήρησε όσα πρόσταζε ο Μωσαϊκός Νόμος εις ένδειξη σεβασμού και υπακοής προς το θείο θέλημα . Έτσι και τα μέλη της Εκκλησίας που θα λάβουν το μυστήριο του Βαπτίσματος και του Χρίσματος ,λαμβάνουν την ευλογία της Εκκλησίας από την πρώτη ημέρα της Γεννήσεως, όπου διαβάζεται η ευχή εις λεχώνα, κατά την όγδοη ημέρα όπου λαμβάνει το βρέφος την ευχή της ονοματοδοσίας και κατά την τεσσαρακοστή ημέρα γίνεται η πρώτη είσοδος του βρέφους στο ναό και η επιστροφή της μητέρας στη μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας μας.
Τα διδάγματα της σημερινής εορτής είναι η ταπείνωση, η υπακοή και η ολοκληρωτική αφιέρωση μας στο Χριστό και στη διδασκαλία της Εκκλησίας Του. Με την ταπείνωση συναισθανόμαστε την αμαρτωλότητά μας και προστρέχοντας στο μυστήριο της ιεράς εξομολογήσεως με την υπακοή μας στον πνευματικό αγωνιζόμαστε πνευματικά, ώστε όλη μας η ζωή, όλο μας το είναι να είναι αφιερωμένο στο θέλημα του Τριαδικού Θεού, να έχουμε χριστιανά τέλη, να είμαστε έτοιμοι να μπορούμε να πούμε ,όπως ο πρεσβύτης Συμεών το « Νυν απολύεις τον δούλον σου δέσποτα», από την επίγειο ζωή εφοδιασμένοι με το μυστήριο της θείας ευχαριστίας , προγευόμενοι την αιώνιο κοινωνία μας με το Τριαδικό Θεό.
Τέλος, η σημερινή εορτή θεωρείται για την Εκκλησία μας, ημέρα αφιερωμένη στις μητέρες, οι οποίες πρέπει να έχουν ως πρότυπο και Μεσίτρια την Παναγία μας. Είναι η Μητέρα όλων μας, η οποία πρεσβεύει για τη σωτηρία όλων μας στο Μονογενή Υιό Της. Διά των πρεσβειών της Υπεραγίας Θεοτόκου ας σκέπει και να μεσιτεύει σε αυτές τις δύσκολες στιγμές για το έθνος μας και για την ελληνική ορθόδοξο οικογένεια να παραμένει αδιασάλευτη στην ορθόδοξο πίστη των πατέρων μας, ώστε η νεολαία μας να ανατρέφεται σύμφωνα με το ορθόδοξο ήθος της Εκκλησίας μας.
Κατά την ολονυκτία της Υπαπαντής στην Κωνσταντινούπολη, οι βασιλείς συνήθιζαν να παρευρίσκονται στο Ναό των Βλαχερνών. Η συνήθεια αυτή εξακολούθησε μέχρι τέλους της βυζαντινής αυτοκρατορίας.
***ΥΜΝΟΛΟΓΙΑ***
|
Ἀπολυτίκιον Ἦχος α’. Χαῖρε Κεχαριτωμένη Θεοτόκε Παρθένε, ἐκ σοῦ γὰρ ἀνέτειλεν ὁ Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης, Χριστὸς ὁ Θεὸς ἠμῶν, φωτίζων τοὺς ἐν σκότει. Εὐφραίνου καὶ σὺ Πρεσβῦτα δίκαιε, δεξάμενος ἐν ἀγκάλαις τὸν ἐλευθερωτὴν τῶν ψυχῶν ἠμῶν, χαριζόμενον ἠμὶν καὶ τὴν Ἀνάστασιν. Κοντάκιον Ἦχος α’. Ὁ μήτραν παρθενικὴν ἁγιάσας τῷ τόκῳ σου, καὶ χεῖρας τοῦ Συμεὼν εὐλογήσας ὡς ἔπρεπε, προφθάσας καὶ νῦν ἔσωσας ἠμᾶς Χριστὲ ὁ Θεός. Ἀλλ' εἰρήνευσον ἐν πολέμοις τὸ πολίτευμα, καὶ κραταίωσον Βασιλεῖς οὖς ἠγάπησας, ὁ μόνος φιλάνθρωπος. Ὁ Οἶκος Τῇ Θεοτόκῳ προσδράμωμεν, οἱ βουλόμενοι κατιδεῖν τὸν Υἱὸν αὐτῆς, πρὸς Συμεὼν ἀπαγόμενον, ὃν περ οὐρανόθεν οἱ Ἀσώματοι βλέποντες, ἐξεπλήττοντο λέγοντες· θαυμαστὰ θεωροῦμεν νυνὶ καὶ παράδοξα, ἀκατάληπτα, ἄφραστα, ὁ τὸν Ἀδὰμ δημιουργήσας βαστάζεται ὡς βρέφος, ὁ ἀχώρητος χωρεῖται ἐν ἀγκάλαις τοῦ Πρεσβύτου, ὁ ἐπὶ τῶν κόλπων ἀπεριγράπτως ὑπάρχων τοῦ Πατρὸς αὐτοῦ, ἑκὼν περιγράφεται σαρκί, οὐ Θεότητι, ὁ μόνος φιλάνθρωπος. Μεγαλυνάριον Σήμερον ἡ Πάναγνος Μαριάμ, τῷ Ναῷ προσάγει, ὥσπερ βρέφος τὸν Ποιητήν, ὃν ἐν ταῖς ἀγκάλαις, ὁ Πρέσβυς δεδεγμένος, Θεὸν αὐτὸν κηρύττει, κἂν σάρκα εἴληφε. http://www.saint.gr/1180/saint.aspx, http://poimin.gr/η-υπαπαντη-του-σωτηροσ/ |