Πριν μερικά χρόνια, η Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών των ΗΠΑ (CIA), έδωσε για πρώτη φορά στη δημοσιότητα ένα εσωτερικό έγγραφο με τίτλο «Μερικές τολμηρές σκέψεις για τους Υπολογιστές»
Η σύνταξη και διανομή της έκθεσης αυτής, έγινε το 1962 από έναν αναλυτή με το όνομα Orrin Clotworthy και διαβάζοντάς την κανείς, μπορεί να καταλάβει τη μεγάλη επιθυμία της Υπηρεσίας να αντιληφθεί το μέγεθος της σημασίας των δεδομένων για τις επιδιώξεις της κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.
Πέρα από τις σκοπιμότητες αυτής της αναφοράς όμως, οι προβλέψεις του Clotworthy το 1962, είναι τρομακτικά ακριβείς σε κάποιους τομείς, ειδικά αναφερόμενες σε τεχνολογίες που εμείς βιώνουμε μόλις τώρα, όπως η διαχείριση των big data και η κοινωνική δικτύωση. Ας δούμε κάποιες από αυτές:
Προβλέποντας την ανθρώπινη συμπεριφορά με σιγουριά:
«Δεν μας λείπει η τεχνολογία υπολογιστικής επεξεργασίας, αλλά εργαστήρια της επιστήμης των συμπεριφορών. Η ανάπτυξη της φυσικής μελέτης των κοινωνιών μέσω της επιστήμης, βρίσκεται σε εμβρυακό στάδιο.
Είμαστε πολλά χρόνια μακριά από τη γνώση που θα μας εξηγήσει τον λόγο, τις αιτίες που θα μας βοηθήσουν να προβλέψουμε τη συμπεριφορά της μάζας με σιγουριά.
Κι όμως, υπάρχει αισιοδοξία ανάμεσα στους επιστήμονες ότι μία μέρα, θα μπορούμε να με ασφάλεια να προβλέπουμε την συμπεριφορά μεγάλων ομάδων ανθρώπων, μέσα στα πλαίσια της λογικής, εφόσον θα διαθέτουμε ακριβείς μετρήσεις και σωστές πληροφορίες.
Η παρατήρηση της αγοράς της σλιβοβίτσα (ρακί από δαμάσκηνο) θα μας επιτρέπει να προβλέψουμε αλλαγές καθεστώτος στα Βαλκάνια!
Ας φανταστούμε, για παράδειγμα, πως ανακαλύπτουμε ότι η μεγάλη δημοτικότητα του Tito, σχετίζεται άμεσα με την κατανάλωση σλιβοβίτσα από τους Γιουγκοσλάβους: όταν η κατά κεφαλήν κατανάλωση αυξάνει, η δημοτικότητά του πέφτει.
Εφόσον θα μπορούμε εμείς να γνωρίζουμε αυτό τον συσχετισμό και όχι εκείνος, θα μας φανεί χρήσιμο να μαζεύουμε πληροφορίες για την κατανάλωση αλκοόλ που κάνουν οι Γιουγκοσλάβοι.
Προκειμένου να μην μας πάρουν είδηση, μπορούμε να χρησιμοποιούμε παράνομες μεθόδους γιατί, αν ο Τίτο μάθει γι αυτό, θα μπορεί να πάρει τα μέτρα του και να «ρυθμίσει» την κατανάλωση. Οι διαφοροποιήσεις σε αυτό το παιχνίδι, είναι άπειρες.
Κοινωνική δικτύωση (Facebook, Twitter, Pinterest κλπ), στην υπηρεσία της πληροφορίας.
Ας πάρουμε το θέμα των γνωριμιών. Υποψιαζόμαστε πως σε πολλές περιπτώσεις όταν κάποιος από το σύστημα πληροφοριών σχετίζεται με κάποιον άλλο έξω από αυτό, είτε είναι Αμερικανός ή ξένος, μπορεί να υπάρχει κάποιος άλλος ο οποίος γνωρίζει το ενδιαφέρον του πρώτου χωρίς να το γνωρίζουμε εμείς.
Ο άνθρωπος αυτός, μπορεί να είναι στον επόμενο όροφο. Ή, ακόμα κι αν δεν γνωρίζει άμεσα την επαφή του ανθρώπου μας, μπορεί να γνωρίζει κάποιον άλλον που τον ξέρει. Ας υποθέσουμε ότι κάθε υπάλληλος της Υπηρεσίας γνωρίζει 1000 Αμερικανούς έξω από την υπηρεσία. Για κάθε 1000 υπαλλήλους, υπάρχουν 1 εκατομμύριο Αμερικανοί εκτός υπηρεσίας που σχετίζονται με αυτή.
Αν υπολογίσουμε έναν υπο-πολλαπλασιασμό του ½, μας μένουν τουλάχιστον 500.000 Αμερικανοί που γνωρίζουν έναν υπάλληλο της Υπηρεσίας. Αυτοί οι 500.000 γνωρίζουν τουλάχιστον 1000 ο καθένας, οπότε με την προηγούμενη λογική του υπο-πολλαπλασιασμού, μένουμε με 250 εκατομμύρια ανθρώπους που σχετίζονται έμμεσα με την υπηρεσία.
Πολύτιμα είναι τα συμπεράσματα που θα μπορούσαν να βγουν από την μελέτη αυτών των σχέσεων. Αλλά συμφέρει το έξοδο να φτιάξουμε μία τέτοια τράπεζα πληροφοριών και να τη συντηρούμε; (Προφανώς ναι).
Ηλεκτρονικά Παιχνίδια Πολέμου (Call of duty κλπ)
H Πολεμική Αεροπορία εδώ και χρόνια πειραματίζεται με την προσομοίωση αερομαχιών, χρησιμοποιώντας ένα υπολογιστή για να προσομοιώσει την σύγκρουση μεταξύ μίας φανταστικής υπερατλαντικής αεροπορικής δύναμης και το αμυντικό σύστημα της χώρας μας….
Ενώ τα παιχνίδια αυτά είναι χρήσιμα από εκπαιδευτικής άποψης, η σπουδαιότητά τους είναι πέρα από αυτό. Με τις εναλλακτικές στρατηγικές που μπορεί να δώσει ο υπολογιστής (και αν αυτές δοκιμαστούν στην πραγματικότητα) μπορεί να δημιουργηθεί το αεροπορικό δόγμα.
Και δεν είναι μακριά η στιγμή που νέες πληροφορίες θα μπορούν να φορτωθούν άμεσα σε ένα υπολογιστή, ώστε να καθοριστούν τα αναγκαία αντίμετρα.