"Χαίρε, κεχαριτωμένη· ο Κύριος μετά σου·"
Ευαγγέλιο-Απόστολος, σχολιασμός
Ευαγγέλιο: (Λουκ. α΄ 24-38)
Εὐαγγελικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 25 Μαρτίου (τῆς Ἑορτῆς τοῦ Εὐαγγελισμοῦ: Λουκ. α΄ 24-38)
Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις συνέλαβεν ᾿Ελισάβετ ἡ γυνὴ Ζαχαρίου, καὶ περιέκρυβεν ἑαυτὴν μῆνας πέντε, λέγουσα ὅτι οὕτω μοι πεποίηκεν ὁ Κύριος ἐν ἡμέραις αἷς ἐπεῖδεν ἀφελεῖν τὸ ὄνειδός μου ἐν ἀνθρώποις. ᾿Εν δὲ τῷ μηνὶ τῷ ἕκτῳ ἀπεστάλη ὁ ἄγγελος Γαβριὴλ ὑπὸ τοῦ Θεοῦ εἰς πόλιν τῆς Γαλιλαίας, ᾗ ὄνομα Ναζαρέτ, πρὸς παρθένον μεμνηστευμένην ἀνδρί, ᾧ ὄνομα ᾿Ιωσήφ, ἐξ οἴκου Δαυΐδ, καὶ τὸ ὄνομα τῆς παρθένου Μαριάμ. καὶ εἰσελθὼν ὁ ἄγγελος πρὸς αὐτὴν εἶπε· χαῖρε, κεχαριτωμένη· ὁ Κύριος μετὰ σοῦ· εὐλογημένη σὺ ἐν γυναιξίν. ἡ δὲ ἰδοῦσα διεταράχθη ἐπὶ τῷ λόγῳ αὐτοῦ, καὶ διελογίζετο ποταπὸς εἴη ὁ ἀσπασμὸς οὗτος. καὶ εἶπεν ὁ ἄγγελος αὐτῇ· μὴ φοβοῦ, Μαριάμ· εὗρες γὰρ χάριν παρὰ τῷ Θεῷ. καὶ ἰδοὺ συλλήψῃ ἐν γαστρὶ καὶ τέξῃ υἱόν, καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ ᾿Ιησοῦν. οὗτος ἔσται μέγας καὶ υἱὸς ὑψίστου κληθήσεται, καὶ δώσει αὐτῷ Κύριος ὁ Θεὸς τὸν θρόνον Δαυῒδ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ, καὶ βασιλεύσει ἐπὶ τὸν οἶκον ᾿Ιακὼβ εἰς τοὺς αἰῶνας, καὶ τῆς βασιλείας αὐτοῦ οὐκ ἔσται τέλος. εἶπε δὲ Μαριὰμ πρὸς τὸν ἄγγελον· πῶς ἔσται μοι τοῦτο, ἐπεὶ ἄνδρα οὐ γινώσκω; καὶ ἀποκριθεὶς ὁ ἄγγελος εἶπεν αὐτῇ· Πνεῦμα ῞Αγιον ἐπελεύσεται ἐπὶ σὲ καὶ δύναμις ὑψίστου ἐπισκιάσει σοι· διὸ καὶ τὸ γεννώμενον ἅγιον κληθήσεται υἱὸς Θεοῦ. καὶ ἰδοὺ ᾿Ελισάβετ ἡ συγγενής σου καὶ αὐτὴ συνειληφυῖα υἱὸν ἐν γήρει αὐτῆς, καὶ οὗτος μὴν ἕκτος ἐστὶν αὐτῇ τῇ καλουμένῃ στείρᾳ· ὅτι οὐκ ἀδυνατήσει παρὰ τῷ Θεῷ πᾶν ρῆμα. εἶπε δὲ Μαριάμ· ἰδοὺ ἡ δούλη Κυρίου· γένοιτό μοι κατὰ τὸ ρῆμά σου. καὶ ἀπῆλθεν ἀπ᾿ αὐτῆς ὁ ἄγγελος.
1. ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟΝ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ
Τὸ μεγαλύτερο μυστήριο τῆς ἱστορίας ἀποκαλύπτεται σήμερα κατὰ τὴν χαρμόσυνη καὶ κοσμοσωτήρια ἡμέρα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ. Ἀπορεῖ ἡ Θεοτόκος, καθὼς ἀκούει ἀπὸ τὸν Ἀρχάγγελο Γαβριὴλ τὸν παράδοξο χαιρετισμό. Ἀπορεῖ κατόπιν καὶ γιὰ τὴν φοβερὴ ἀποκάλυψι, τὴν μεγαλύτερη ἔκπληξι τῶν αἰώνων. Φόβος τὴν πλημμυρίζει! Ὁ ἀπεσταλμένος ὅμως τοῦ Θεοῦ προλαμβάνει ἀμέσως τὴν ἀγωνία τῆς Παρθένου. «Μὴ φοβοῦ, Μαριάμ», τῆς λέει. Ἀξιώνεσαι νὰ ὑπηρετήσῃς τὸ μεγαλύτερο μυστήριο τοῦ Θεοῦ! Θὰ συλλάβῃς στὰ σπλάγχνα σου Υἱὸ καὶ θὰ Τὸν ὀνομάσῃς Ἰησοῦν. Αὐτὸς θὰ εἶναι μέγας. Θὰ Τὸν ἀναγνωρίσουν οἱ ἄνθρωποι ὡς Υἱὸ τοῦ Θεοῦ τοῦ ὑψίστου. Θὰ Τοῦ δώσῃ ὁ Θεὸς Πατὴρ τὸν θρόνο τοῦ Δαβὶδ καὶ θὰ βασιλεύσῃ στοὺς αἰῶνες τῶν αἰώνων, σὲ μία βασιλεία ἀτελεύτητη καὶ παντοτινή.
Ἀπορεῖ καὶ ἰλιγγιᾷ κάθε ἀνθρώπινος νοῦς μπροστὰ στὸ φοβερὸ μυστήριο, τὴν ἐκπληκτικὴ ἀποκάλυψι, ἡ ὁποία τώρα ἀνακοινώνεται. Ποιὸς ὅμως εἶναι αὐτὸς ποὺ σαρκοῦται; Δὲν εἶναι μόνον προφήτης ἢ ἅγιος, δὲν εἶναι ἄγγελος ἢ ἀρχάγγελος. Εἶναι ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ ὑψίστου, ὁ μονογενής. Ὁ συνάναρχος, ὁ συναΐδιος καὶ ὁμόθρονος μὲ τὸν Πατέρα, ὁ Δεσπότης καὶ Δημιουργὸς τοῦ σύμπαντος κόσμου, ὁ Κύριος τοῦ παντός. Αὐτὸς γίνεται ἄνθρωπος, ὁ ἴδιος ὁ Θεός! Ἐκεῖνος ποὺ δημιούργησε τὸ πλάσμα του ἄκακο καὶ ἁγνό. Ἐκεῖνος ἔρχεται νὰ ἀναδημιουργήσῃ τὸν πεσμένο καὶ ἁμαρτωλὸ καὶ δυστυχισμένο ἄνθρωπο.
Αὐτὸ εἶναι τὸ φοβερὸ μυστήριο, ποὺ ἀποκαλύπτεται σήμερα στὴν ὑπεραγία Θεοτόκο ἀλλὰ καὶ σ’ ὅλους τοὺς πιστοὺς Χριστιανούς. Ἂς μᾶς συγκλονίσῃ ἡ κάθοδος τοῦ Βασιλέως τῆς δόξης ἀπὸ τὰ ὕψη τοῦ οὐρανοῦ πρὸς τὴ γῆ γιὰ τὴ σωτηρία μας. Καὶ ἂς μᾶς φιλοτιμήσῃ ἡ ἄπειρη συγκατάβασί του, ὥστε νὰ τὴν συνειδητοποιοῦμε καὶ νὰ ἀνταποκρινώμαστε στὴν ἄπειρη αὐτὴ ἀγάπη του.
2. ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟΝ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ
Ἡ Κεχαριτωμένη Κόρη τῆς Ναζαρέτ, ἀφοῦ ἄκουσε τὶς ἀκατάληπτες αὐτὲς βουλὲς τοῦ Θεοῦ ἀπὸ τὸν ἄγγελο, θαυμάζει καὶ ἀπορεῖ. «Πῶς θὰ συντελεσθῇ τὸ μυστήριο;» ἐρωτᾷ. Καὶ ὁ ἀρχάγγελος τοῦ οὐρανοῦ ἀποκρίνεται: «Πνεῦμα Ἅγιο θὰ ἔλθῃ μέσα σου, ἡ δύναμι τοῦ Θεοῦ τοῦ ὑψίστου θὰ σὲ ἐπισκιάσῃ. Οἱ φυσικοὶ νόμοι θὰ παραμερισθοῦν. Τὸ ἀναμάρτητο καὶ ἅγιο βρέφος ποὺ θὰ γεννηθῇ θὰ εἶναι ὁ Υἱὸς τοῦ Ὑψίστου». Καὶ ἡ πάναγνος Παρθένος τῆς Ναζαρὲτ κλίνει τὴν ἁγία της κεφαλὴ καὶ ἀποδέχεται τὴν βουλὴ τοῦ Θεοῦ. «Ἰδοὺ ἡ δούλη Κυρίου», λέγει. «Ὑποτάσσομαι πλήρως καὶ τελείως. Ἂς γίνῃ ὅπως ἀκριβῶς μοῦ εἶπες».
Μεγάλη ἡ ἀποστολή, μοναδική. Καὶ ἀξιώνεται νὰ τὴν ἐκπληρώσῃ ἡ ἁπλῆ καὶ ταπεινὴ κόρη τῆς Ναζαρέτ. Ἀλλὰ γιατί ἀνάμεσα στὰ δισεκατομμύρια ὅλων τῶν γυναικῶν τοῦ κόσμου, ὅλων τῶν αἰώνων, ὁ Θεὸς ξεχωρίζει καὶ λαμπρύνει καὶ τιμᾷ τὴν κόρη τῆς Ναζαρὲτ καὶ τὴν καθιστᾷ μητέρα του;
Τί εἶχε ἡ πτωχὴ Παρθένος τῆς Ναζαρέτ; Πλούτη καὶ δόξα; Κοινωνικὴ θέσι καὶ καταξίωσι; Ἀνώτερη παίδευσι καὶ σοφία; Τίποτε ἀπ’ ὅλα ὅσα θαμπώνουν τοὺς ἀνθρώπους τοῦ κόσμου! Τὴν διαλέγει ὅμως ὁ Θεὸς γιὰ τὴν ἀρετή της, ἡ ὁποία φανερώνεται κρυστάλλινη καὶ μέσα ἀπὸ τὰ λόγια καὶ τὶς ἀποκρίσεις της κατὰ τὴν συγκλονιστικὴ αὐτὴ στιγμὴ τῆς ζωῆς της. Εἶναι ἡ ταπεινή. «Δούλη Κυρίου» ὀνομάζει τὸν ἑαυτό της, μολονότι εἶναι ἡ μόνη ἄξια νὰ γίνῃ μητέρα Θεοῦ. Καὶ ὅσο ὁ Θεὸς τὴν ὑψώνει, τόσο αὐτὴ ταπεινώνεται. Ἀλλὰ ἡ ταπεινὴ Δέσποινα τῆς Ναζαρὲτ εἶ-ναι καὶ τὸ ὑπόδειγμα τῆς ὑπακοῆς στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Καὶ ἡ ὑπακοή της αὐτὴ εἶναι τὸ ἀπαύγασμα τῆς ταπεινώσεώς της. Παραδίδει τὸν ἑαυτό της ὁλόκληρο, γιὰ νὰ λάβῃ μέρος στὸ ὑπεροχώτερο ἔργο τοῦ Δημιουργοῦ. Ὑποτάσσεται κατὰ πάντα. Γι’ αὐτὲς λοιπὸν τὶς μεγάλες ἀρετὲς ποὺ εἶχε ἡ Παναγία μας ὁ ἄγγελος τὴν ὠνόμασε Κεχαριτωμένη. Διότι εἶχε ἐπάνω της τὰ ὑπερφυσικὰ χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος σὲ ὕψιστο βαθμό. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ Θεὸς τὴν ἐδιάλεξε νὰ φέρῃ στὸν κόσμο τὸν Σωτῆρα Χριστό, τὸν Βασιλέα τῶν ὅλων.
Ἡ Παναγία Παρθένος δίνει τὸ παράδειγμα σ’ ὅλους μας. Παράδειγμα ἀρετῆς καὶ ἁγιότητος, ταπεινώσεως καὶ ὑπακοῆς. Καὶ μᾶς ζητεῖ σιωπηλὰ νὰ τὴν μιμηθοῦμε. Νὰ ταπεινοφρονοῦμε καὶ ν’ ἀκολουθοῦμε τὸν βίο τῆς ἀρετῆς καὶ τῆς ἁγιότητος. Κι αὐτὴ θὰ μᾶς σκέπῃ καὶ θὰ μᾶς περιφρουρῇ. Ὅπως τὸ ἔκανε καὶ στὸ πολυβασανισμένο ἔθνος μας καὶ τὸ βοήθησε τὴν ἡμέρα τῆς ἑορτῆς της νὰ σηκώσῃ τὴν σημαία τῆς ἐλευθερίας καὶ νὰ ὁδηγηθῇ στὴ λύτρωσι. Στὴν προστασία της νὰ καταφεύγουμε πάντοτε καὶ νὰ τῆς ζητοῦμε νὰ μᾶς λυτρώνῃ «ἐκ παντοίων κινδύνων», κι ἐμᾶς καὶ τὸ ἔθνος μας.
Απόστολος: (Ἑβρ. β΄ 11-18)
Ἀποστολικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 25 Μαρτίου (Τῆς Ἑορτῆς τοῦ Εὐαγγελισμοῦ: Ἑβρ. β΄ 11-18)
Ἀδελφοί, ὁ ἁγιάζων καὶ οἱ ἁγιαζόμενοι ἐξ ἑνὸς πάντες· δι’ ἣν αἰτίαν οὐκ ἐπαισχύνεται ἀδελφοὺς αὐτοὺς καλεῖν, λέγων· ἀπαγγελῶ τὸ ὄνομά σου τοῖς ἀδελφοῖς μου, ἐν μέσῳ ἐκκλησίας ὑμνήσω σε· καὶ πάλιν· ἐγὼ ἔσομαι πεποιθὼς ἐπ’ αὐτῷ· καὶ πάλιν· ἰδοὺ ἐγὼ καὶ τὰ παιδία ἅ μοι ἔδωκεν ὁ Θεός. ἐπεὶ οὖν τὰ παιδία κεκοινώνηκε σαρκὸς καὶ αἵματος, καὶ αὐτὸς παραπλησίως μετέσχε τῶν αὐτῶν, ἵνα διὰ τοῦ θανάτου καταργήσῃ τὸν τὸ κράτος ἔχοντα τοῦ θανάτου, τοῦτ’ ἔστι τὸν διάβολον, καὶ ἀπαλλάξῃ τούτους, ὅσοι φόβῳ θανάτου διὰ παντὸς τοῦ ζῆν ἔνοχοι ἦσαν δουλείας. οὐ γὰρ δήπου ἀγγέλων ἐπιλαμβάνεται, ἀλλὰ σπέρματος Ἀβραὰμ ἐπιλαμβάνεται. ὅθεν ὤφειλε κατὰ πάντα τοῖς ἀδελφοῖς ὁμοιωθῆναι, ἵνα ἐλεήμων γένηται καὶ πιστὸς ἀρχιερεὺς τὰ πρὸς τὸν Θεόν, εἰς τὸ ἱλάσκεσθαι τὰς ἁμαρτίας τοῦ λαοῦ. ἐν ᾧ γὰρ πέπονθεν αὐτὸς πειρασθείς, δύναται τοῖς πειραζομένοις βοηθῆσαι.
«Ἐλεήμων καὶ πιστὸς ἀρχιερεὺς»
Κοσμοχαρμόσυνη γιορτὴ γιορτάζουμε σήμερα, τὸν Εὐαγγελισμὸ τῆς Θεοτόκου. Σκιρτοῦν οἱ καρδιὲς τῶν πιστῶν καὶ ψάλλουν τὰ χείλη μας: «Εὐαγγελίζου, γῆ, χαρὰν μεγάλην, αἰνεῖτε, οὐρανοί, Θεοῦ τὴν δόξαν»! Ἀλλὰ γιατί τόσο μεγάλη χαρά; Διότι σήμερα «ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ Υἱὸς τῆς Παρθένου γίνεται»! Ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, τὸ δεύτερο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος, προσλαμβάνει ἀπὸ τὴν πάναγνη Μαριὰμ τὴν ἀνθρώπινη φύση, ἀρχίζει νὰ κυοφορεῖται ὡς ἄνθρωπος στὴν καθαρότατη κοιλία της. Γίνεται «κατὰ πάντα» ὅμοιος μὲ ἐμᾶς, «ἵνα ἐλεήμων γένηται καὶ πιστὸς ἀρχιερεὺς τὰ πρὸς τὸν Θεόν», ἀκούσαμε στὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα. Ἂς δοῦμε λοιπὸν σήμερα τί σημαίνει ὅτι ὁ Κύριος ἐνανθρώπησε γιὰ νὰ γίνει «ἐλεήμων καὶ πιστὸς ἀρχιερεύς», καὶ τί συνέπειες ἔχει αὐτὸ στὴ ζωή μας.
1. Ἔγινε ὅμοιος μὲ μᾶς καὶ θυσιάσθηκε γιὰ μᾶς!
Τὸ ἀνθρώπινο γένος ἦταν ὑποδουλωμένο στὴν ἁμαρτία καὶ τὸν θάνατο. Ὁ Θεὸς ἤθελε νὰ μᾶς σώσει, γι᾿ αὐτό, ὅπως μᾶς ἐξηγεῖ ὁ Μέγας Ἀθανάσιος, ὁ Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ «ἔλαβεν ἑαυτῷ σῶμα τὸ δυνάμενον ἀποθανεῖν, ἵνα ὡς ἴδιον ἀντὶ πάντων αὐτὸ προσενέγκῃ»1. Ἔλαβε γιὰ τὸν Ἑαυτό Του σῶμα ποὺ θὰ ἦταν δυνατὸν νὰ πεθάνει, ὥστε νὰ τὸ προσφέρει ὡς ἀντιπρόσωπος ὅλων γιὰ τὴ σωτηρία τους.
Ἔγινε λοιπὸν ἄνθρωπος, ἔγινε ὅμοιος μ᾿ ἐμᾶς, ἔζησε τὴ ζωή μας καὶ «πέπονθεν αὐτὸς πειρασθείς»· ὑπέστη καὶ ὁ Ἴδιος πειρασμοὺς καὶ θλίψεις χωρὶς νὰ ἁμαρτήσει. Τὰ γνώριζε ὡς Θεός· τὰ γνώρισε καὶ ὡς ἄνθρωπος· καὶ «μετὰ πολλῆς προθυμίας ὀρέξει χεῖρα, συμπαθὴς ἔσται», ἑρμηνεύει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος2. Μὲ πολλὴ προθυμία θ᾿ ἁπλώσει τὸ χέρι Του γιὰ νὰ βοηθήσει τοὺς δοκιμαζομένους, γνωρίζει νὰ συμπονᾶ.
Ὁ Κύριος λοιπὸν μὲ τὴν ἐνανθρώπηση καὶ τὴ θυσία Του ἔγινε ὄντως «ἐλεήμων καὶ πιστὸς ἀρχιερεύς», δηλαδὴ Ἀρχιερεὺς σπλαχνικὸς καὶ ἄξιος, ὥστε νὰ στηρίζει κανεὶς τὴν ἐλπίδα τῆς σωτηρίας του σ᾿ Ἐκεῖνον. Ἔγινε ἄνθρωπος, ἔγινε ἕνας ἀπὸ ἐμᾶς· μᾶς καταλαβαίνει, ἀλλὰ καὶ ἡ θυσία Του ἔγινε γιὰ λογαριασμὸ ὅλων μας. Δὲν ἔπαυσε ὅμως νὰ εἶναι καὶ Θεός, καὶ γι᾿ αὐτὸ ἡ θυσία Του ἔχει ἄπειρη ἀξία καὶ ἡ μεσιτεία Του ἀσύγκριτη ἰσχύ.
2. Εὐγνωμοσύνη καὶ καταφυγὴ στὸν Ἀρχιερέα μας
Πόσο θερμὴ εὐγνωμοσύνη ὀφείλουμε στὸν Λυτρωτή μας, ποὺ μᾶς ἀπάλλαξε ἀπὸ τὴν αἰώνια καταδίκη! Δὲν πρέπει νὰ περνᾶ ἡμέρα τῆς ζωῆς μας κατὰ τὴν ὁποία νὰ μὴν ἀναπέμπουμε εὐχαριστίες πρὸς τὸν Κύριο γιὰ τὴν Ἐνανθρώπηση καὶ τὸ σωτήριο Πάθος Του! Ἄλλωστε στὴ θεία Λειτουργία αὐτὸ ἀκριβῶς κάνουμε: Προσφέρουμε τὴν ἀναίμακτη θυσία εὐχαριστώντας τὸν Θεὸ γιὰ ὅλες μὲν τὶς εὐεργεσίες Του, ἰδιαιτέρως ὅμως γιὰ τὴ θεία Ἐνανθρώπηση, τὴ Σταύρωση ἀλλὰ καὶ ὅλα ὅσα ἔγιναν γιὰ νὰ σωθεῖ ὁ ἄνθρωπος.
Ὀφείλουμε ὅμως αὐτὴ τὴν εὐγνωμοσύνη νὰ τὴν ἐκδηλώνουμε στὴν πράξη μὲ τὸν ἀγώνα καὶ τὴν προσεκτικὴ ζωή μας. Ἂν ὁ Κύριός μας ὑπέστη τόσα γιὰ νὰ ἐξαλείψει τὴν ἁμαρτία, εἶναι δυνατὸν ὁ πιστὸς Χριστιανὸς νὰ παίζει μὲ τὴν ἁμαρτία, νὰ συσχηματίζεται μὲ τὸν κόσμο ἢ νὰ παραμελεῖ τὴ μετάνοιά του; Ἂς μὴν προδώσουμε τέτοια ἀγάπη, ἂς σεβαστοῦμε τὴ φρικτὴ θυσία Του.
Καὶ ἂς καταφεύγουμε στὸν εὐσπλαχνικὸ Ἀρχιερέα μας, ὁ Ὁποῖος «δύναται τοῖς πειραζομένοις βοηθῆσαι». «Δύναται»· μπορεῖ. Ὅμως ἂν δὲν καταφύγουμε σ᾿ Ἐκεῖνον ἐν μετανοίᾳ, ἂν δὲν Τοῦ δώσουμε τὸ δικαίωμα, δὲν μπορεῖ ἀπὸ μόνος Του νὰ μᾶς σώσει, διότι σέβεται τὴν ἐλευθερία μας. Νὰ καταφεύγουμε λοιπὸν σ᾿ Ἐκεῖνον μὲ δυνατὴ πίστη, μὲ ἀκλόνητη ἐλπίδα· διότι εἶναι «ὁ μόνος φιλάνθρωπος».
***
Μεγάλη ἑορτὴ ἑορτάζουμε σήμερα, ἀδελφοί. Σήμερα ἔσκυψε ὁ οὐρανὸς καὶ ἄγγιξε τὴ γῆ! Ὁ Ἀρχάγγελος χαιρέτισε τὴν Παρθένο, ἡ ὁποία εἵλκυσε τὸ βλέμμα τῆς εὐδοκίας τοῦ Θεοῦ. Καὶ μέσα στὰ πανάγια σπλάχνα της ἑνώθηκε ὁ Θεὸς μὲ τὸν ἄνθρωπο! Ὁλόθερμα καὶ ἀλλεπάλληλα «εὐχαριστῶ» νὰ ἀναπέμπουμε καὶ στὴν Ὑπεραγία Θεοτόκο, τὴ Μητέρα τοῦ Ἀρχιερέως μας, ἀπὸ τὴν ὁποία Ἐκεῖνος δανείσθηκε τὴ φύση μας γιὰ νὰ τὴν ἁγιάσει καὶ νὰ τὴ θεώσει. Καὶ ἂς ἐπικαλούμαστε καὶ ἐκείνην νὰ πρεσβεύει στὸν Υἱό της, γιὰ νὰ γευόμαστε ἐμεῖς τοὺς καρποὺς τῆς σταυρικῆς Του θυσίας «εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καὶ εἰς ζωὴν αἰώνιον».
1. Στό: Π. Ν. Τρεμπέλα, Ὑπόμνημα εἰς τὰς Ἐπιστολὰς τῆς Καινῆς Διαθήκης, τόμ. 3ος, ἔκδ. «Ὁ Σωτήρ», Ἀθῆναι 19964, σελ. 47 (Ἑβρ. β´ 14 [3]).2. PG 63, 47-48.