Άγιος Παΐσιος: “Εύχομαι ο Θεός να αναστήσει Μακκαβαίους”
Σύντομος βιογραφία, υμνολογία
Eἰς τὸν Ἐλεάζαρον
Πρῶτος πρὸ Χριστοῦ πῦρ στέγων Ἐλεάζαρ,
Ἀθλήσεως προὔθηκε τοῖς ἄλλοις ἴχνη.
Eἰς τὴν Σολομονήν
Πρώταθλον ἄλλην καὶ πρὸ τῆς Θέκλης ἔχω,
Τὴν Σολομονήν, ἣν πρὸ Χριστοῦ πῦρ φλέγει.
Eἰς τοὺς ἑπτά Mακκαβαίους
Ἐξ ἑβδόμης πέμπουσι Παίδων ἑπτάδα,
Ἀρθρέμβολα, πῦρ, καὶ τροχοὶ πρὸς ὀγδόην.
Πρῶτος πρὸ Χριστοῦ πῦρ στέγων Ἐλεάζαρ,
Ἀθλήσεως προὔθηκε τοῖς ἄλλοις ἴχνη.
Eἰς τὴν Σολομονήν
Πρώταθλον ἄλλην καὶ πρὸ τῆς Θέκλης ἔχω,
Τὴν Σολομονήν, ἣν πρὸ Χριστοῦ πῦρ φλέγει.
Eἰς τοὺς ἑπτά Mακκαβαίους
Ἐξ ἑβδόμης πέμπουσι Παίδων ἑπτάδα,
Ἀρθρέμβολα, πῦρ, καὶ τροχοὶ πρὸς ὀγδόην.
Στον δεύτερο π.Χ. αιώνα οι ευσεβείς Ιουδαίοι αντιμετώπισαν πρωτοφανή πίεση από τους κατακτητές τους Σελευκίδες, διαδόχους του Μ. Αλεξάνδρου, να αρνηθούν την θρησκεία τους και να προσχωρήσουν στην ειδωλολατρεία. Οι διωγμοί ήταν σκληροί και μάλιστα για τριάμιση χρόνια επί Αντιόχου Δ’ του Επιφανούς, οπότε εκδηλώθηκε το αποκορύφωμα της αντίθεης μανίας. Δημιουργήθηκαν λαμπροί μάρτυρες, ολοζώντανες αποδείξεις της δυνάμεως του αληθινού Θεού.Τα μαρτύρια αυτά που χρονικά τοποθετούνται στις έσχατες ημέρες της Π. Διαθήκης, προεικονίζουν αντίστοιχους άθλους που θα λάβουν χώρα στις έσχατες ημέρες της Κ. Διαθήκης, στα τριάμιση χρόνια που θα εκδηλωθή το αντίθεο μένος του Αντίχριστου.
Μακκαβαίοι ή Ασμοναίοι λέγονταν οι απόγονοι του ιερέα Ματταθία, πατέρα πέντε γυιών που πολέμησαν γενναία τους Σελευκίδες. Η ονομασία «Μακκαβαίοι» προήλθε από τον τρίτο γυιό του Ματταθία, τον Ιούδα που επικλήθηκε Μακκαβαίος, διότι σφυροκόπησε τους εχθρούς («μακκάμπα=σφυρί).
Εδώ παρουσιάζομε το μαρτύριο επτά αδελφών με την μητέρα τους και τον πνευματικό τους πατέρα Ελεάζαρο. Εκ παραδόσεως ξέρουμε ότι το όνομα της μητέρας ήταν Σολομονή που σημαίνει ειρηνική, και των παιδιών της, Αβείμ, Αντώνιος, Γουρίας, Ελεάζαρος, Ευσέβωνας, Αχείμ και Μάρκελλος. Εμαρτύρησαν στα πρώτα χρόνια της βασιλείας Αντιόχου Δ’ του Επιφανούς, πριν ξεσπάση η μακκαβαϊκή επανάστασις με τον Ιούδα. Η Εκκλησία από ενωρίς ετίμησε την μνήμη τους.Η εορτή τους άγεται στην 1ηΑυγούστου.
«Αὐτοκράτωρ ἐστὶ τῶν παθῶν ὁ εὐσεβὴς λογισμός». Ὁ εὐσεβὴς λογισμὸς εἶναι κυρίαρχος καὶ ἐξουσιαστὴς ἐπὶ τῶν παθῶν.
Αὐτὸ μὲ περίσσια ἀνδρεία ἀπέδειξαν οἱ ἑπτὰ ἀδελφοὶ Μακκαβαίοι μὲ τὴ στάση τους ἀπέναντι στὸν βασιλιὰ τῆς Συρίας Ἀντίοχο, ὅταν αὐτὸς τοὺς ἔταξε δόξες, τιμὲς καὶ ἐπίγειες ἀπολαύσεις, ἂν αὐτοὶ καταπατοῦσαν τὸν Μωσαϊκὸ νόμο καὶ ἔτρωγαν ἀπὸ τὰ ἀπαγορευμένα φαγητὰ ποὺ τοὺς πρόσφερε.
Προηγήθηκε ὁ ἐνενηκονταετὴς διδάσκαλός τους, Ἐλεάζαρος, ποὺ ἐφάρμοσε στὸ ἔπακρο τὸ νόμο ποὺ τοὺς δίδασκε, μὲ ἀποτέλεσμα ὁ Ἀντίοχος νὰ τὸν ρίξει στὴ φωτιά. Ἐμπνεόμενα ἀπὸ τὴ θυσία τοῦ γέροντα διδασκάλου τους, τὰ ἑπτὰ ἀδέλφια κράτησαν τὴν ἴδια γενναία στάση ἀπέναντι στὸ βασιλιά, ὅταν τοὺς κάλεσε μπροστά του.
Στὴν ἀρχὴ ὁ Ἀντίοχος προσπάθησε νὰ τοὺς κολακεύσει μὲ διάφορα ἐγκώμια γιὰ τὴ νιότη τους. Τοὺς εἶπε ὅτι ἂν ἔτρωγαν ἀπὸ τὰ εἰδωλόθυτα ποὺ τοὺς πρόσφερε, θὰ ἀπολάμβαναν μεγάλες τιμές, καὶ φυσικὰ θὰ τοὺς ἔσῳζε ἀπὸ τὸ θάνατο. Τότε οἱ ἑπτὰ ἀδελφοὶ ἀπάντησαν στὸν Ἀντίοχο: «χαλεπώτερον γὰρ αὐτοῦ τοῦ θανάτου νομίζομεν εἶναι σου τὸν ἐπὶ τῇ παρανόμῳ σωτηρία ἡμῶν ἔλεον». Δηλαδή, εἶναι περισσότερο ἐπιβλαβὴς καὶ ἀπ’ αὐτὸν τὸ θάνατο, νομίζουμε, ἡ συμπάθειά σου γιὰ τὴν παράνομη σωτηρία μας. Ἐξοργισμένος τότε ὁ Ἀντίοχος, μὲ τροχούς, φωτιὰ καὶ ἀκόντια, ἕναν – ἕναν τοὺς σκότωσε ὅλους.
Ὅταν εἶδε αὐτὸ ἡ μητέρα τους Σολομονή, ρίχτηκε μόνη της στὴ φωτιὰ καὶ ἔτσι ὅλοι μαζὶ πῆραν τὸ στεφάνι τοῦ μαρτυρίου.
Στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως φυλάσσεται άφθαρτο το λείψανο της αγίας Σολομονής.
Άγιος Παΐσιος: “Εύχομαι ο Θεός να αναστήσει Μακκαβαίους”
Ο Γέρων Παϊσιος, αναφερόμενος σε Εθνικά θέματα της πατρίδος πολιτικά και όχι μόνο, ευχόταν να αναδείξει ο Θεός “Μακκαβαίους”, δηλαδή τους σύγχρονους υπερασπιστές της πατρίδος οι οποίοι ανιδιοτελώς θα έδιναν τα πάντα για αυτό τον τόπο και το λαό του,συντονισμένοι σε ένα ύψιστο σκοπό:την ενότητα. Αυτή που δίδαξαν με υπέροχο τρόπο και οι Μακκαβαίοι. Αυτό που λείπει στις ημέρες μας από ατομικό, συλλογικό, εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο… Όχι την τάξη της παγκοσμιοποίησης αλλά την “αταξία” του Θεού .
(Σχόλιο: οι άγιοι Μακκαβαίοι μπορούν να θεωρηθούν και “μάρτυρες της νηστείας”, γιατί προτίμησαν το μαρτύριο από το να παραβούν την εντολή του Θεού και να φάνε το απαγορευμένο κρέας. Ας είναι βοηθοί μας στον αγώνα της νηστείας που σήμερα αρχίζει.)
***ΥΜΝΟΛΟΓΙΑ***
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεῖς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Τῶν Μακκαβαίων τὸν ἐπτάριθμον δῆμον, σὺν τὴ μητρὶ Σολομονὴ τὴ ἁγία, καὶ Ἐλεάζαρ ἅμα εὐφημήσωμεν οὗτοι γὰρ ἠρίστευσαν, δι' ἀγώνων νομίμων, ὡς φρουροὶ καὶ φύλακες, τῶν τοῦ Νόμου δογμάτων καὶ νῦν ὡς καλλιμάρτυρες Χριστοῦ, ὑπὲρ τοῦ κόσμου, ἀπαύστως πρεσβεύουσι.
Κοντάκιον
Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν
Σοφίας Θεοῦ, οἱ στύλοι οἱ ἑπτάριθμοι, καὶ θείου φωτός, οἱ λύχνοιοι ἑπτάφωτοι, Μακκαβαῖοι πάνσοφοι, πρὸ Μαρτύρων μέγιστοι Μάρτυρες, σὺν αὐτοῖς τῷ πάντων Θεῷ, αἰτεῖσθε σωθῆναι τοὺς τιμῶντας ὑμᾶς.